İrem Çağla ZİNCİRLİ- Ataberk KURT/İSTANBUL, (DHA)- HAVA Elektronik Sanayi (HAVELSAN) Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, TEKNOFEST İstanbul'da geçen hafta atış testini tam isabetle geçen SANCAR Silahlı İnsansız Deniz Aracı (SİDA) ile ilgili DHA'ya açıklamalarda bulundu. Nacar, "SANCAR SİDA uzun zamandır sahadaydı, testleri yapılıyordu. En son atış testini de geçtiğimiz hafta başarıyla tamamladı ve artık Türk Deniz Kuvvetleri'nin envanterine girmeye hak kazandı. Bu birtakım ilkleri üzerinde barındırıyor. Öncelikle bu konuda geliştirilen 16 patent var. İlk defa Deniz Kuvvetleri'nin Komuta Kontrol Sistemi olan ADVENT'e entegre olan bir Sancar platformu var" dedi.
Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST 2025 yoğun katılımla devam ediyor. HAVELSAN, savunma sanayiindeki yazılım ve yapay zeka odaklı projelerini tanıtmak için festivalde yer alıyor.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı yetkililerinin katılımıyla Marmara Denizi'nde 14 Eylül'de gerçekleştirilen fiili atış testlerinde, hedefleri yüksek isabetle vurmayı başaran SANCAR SİDA'ya yönelik konuşan HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, "Teknolojik yol haritamızda yapay zeka yoğun teknolojilerine odaklanacağız. HAVELSAN savunma sanayi teknolojilerinde yazılım işleri yapan bir firma. Platformlara akıl kazandıran ve daha sonrasında bunları farklı platformlara entegre ederek yeni bir katman oluşturan bir yapıya sahip. Bunu birlikte eş güdümlü çalışabilmek için gerekli olduğunu biliyoruz. Gerek NATO standartların da olsun gerekse ülkemizdeki farklı sistemlerin birbirleriyle iletişimini sağlayabilecek bir altyapı sunmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
'YERLİ VE MİLLİ ALTYAPI GELİŞTİRDİK 'KOVAN' İSMİNİ VERDİK
HAVELSAN ve YONCA Teknik Tersanesi iş birliği ile geliştirilen SANCAR SİDA'nın, ADVENT ROTA'ya entegre edilen 12,7 milimetre Stabilize Silah Sistemi ile ADVENT Savaş Yönetim Sistemi (SYS) üzerinden fiili atışlarını gerçekleştirdiğini söyleyen Nacar, "Dolayısıyla HAVELSAN bu alanda hem siber saldırılara daha dayanıklı, siber dayanıklı sistemler yapıyor. Hem yapay zeka destekli, yapay zekayı doğal olarak kullanan büyük verileri rahatlıkla işleyebilen bir platform altyapısı sunuyor. HAVELSAN sivil alanda kamu kurumlarının, büyük şirketlerin ve askeri kurumların büyük kurumsal dijital dönüşüm projelerine aday oluyor. Bunun için yerli ve milli altyapı geliştirdi. 'KOVAN' ismini verdiğimiz bir yapı. Bu altyapıyı kullanarak yeni nesil kurumsal iş yönetimi sistemi gerçekleştiriyoruz. Bu da bizim için dijital dönüşümde büyük bir hedef. Bunun yanı sıra kent güvenlik yönetim sistemleri, video analitikleri kullandığımız, farklı anomalleri tespit ettiğimiz, bildirdiğimiz, Türkiye genelinde bu video analitiklerin koştuğu bir kent güvenlik yönetim sistemi var" ifadelerini kullandı.
'ÜRETKEN YAPAY ZEKA PLATFORMUMUZU GELİŞTİRDİK'
Üretken yapay zeka platformunu geliştirdiklerini belirten Nacar, "MAIN ismini verdik. Daha sonra ilerleyen teknolojilerle büyük dil modeli, büyük ses modeli ve büyük video modeli gibi altlıkları da doldurmaya başladık. Şu anda biz özellikle uçuş simülatörlerimizde son kullanıcının yani pilotların öğrenmeyi tam gerçekleştirip gerçekleştirmediğiyle ilgili yapay zeka algoritmaları kullanmaya başladık. Savaş yönetim sistemlerinde sahada yapay zekaları koşturarak, karar destek sistemine bir katkı sağlamayı ve öğrenen kontrol savaş yönetim sistemleri gerçekleştirmeyi hedefledik" ifadelerini kullandı.
'GENÇLER NEREDE, HAVELSAN ORADA'
Yapay zeka seviyesinde siber güvenlik modülleri sağlayacak donanım seviyesinde çalışma başlattıklarını aktaran Nacar, "Biz gençler nerede, HAVELSAN orada diyoruz. Bunun için de 'Mühendis Çocuk' programlarımızı başlattık. Şu anda Mühendis Çocuk dergimizin ilk baskısını da TEKNOFEST'te gerçekleştirdik. Bizim standımızı ziyaret eden ve programlarımıza katılan 7-12 yaş grubu çocuklarımıza armağan ediyoruz. Bunun haricinde girişimci gençlere yönelik olarak bitirme projeleri ve ödevlerini değerlendirdiğimiz bir HAVELSAN SUIT programımız var. Bu yıl dördüncüsünü tamamladık. 270 farklı grubun değerlendirmesini yaptık ve ilk 5'e ödül verdik. Daha sonrasında eğer bu girişimci arkadaşlar kendi firmalarını kurmak isterlerse bir üst seviye olan TÜBİTAK BIGG programlarına dahil edip, orada mentorluk yapıp kendi firmalarını kurmayı, iş fikirlerini hayata geçirmesine destek oluyoruz. Hatta gerektiği zaman birtakım masrafları da biz üstleniyoruz" dedi.
BÜTÜN SİSTEMLERDEN KOMUT GÖNDERİLİYOR
SANCAR SİDA'nın son durumunu aktaran Nacar, "SANCAR SİDA uzun zamandır sahadaydı, testleri yapılıyordu. En son atış testini de geçtiğimiz hafta başarıyla tamamladı ve artık Türk Deniz Kuvvetleri'nin envanterine girmeye hak kazandı. Bu birtakım ilkleri üzerinde barındırıyor. Öncelikle bu konuda geliştirilen 16 patent var. İlk defa Deniz Kuvvetleri'nin Komuta Kontrol Sistemi olan ADVENT'e entegre olan bir Sancar platformu var. Farklı gemilerden, uçaklardan Deniz Kuvvetleri'nin ADVENT platformu olan bütün sistemlerinden komut gönderiliyor, görev veriliyor ve o görevleri inşa ediyor. Kendi içerisinde barındırdığı yapay zeka otonom sistemi ile görevi gerçekleştirirken kaçınması gereken engellerden kaçınıyor. Yapay zekadan öğrenilmiş olan bütün görevleri tek başına yerine getirebiliyor" ifadelerini kullandı.
'YAŞ ORTALAMAMIZ 30'UN ALTINA DÜŞECEK'
İstihdamın çoğunu gençler arasından sağladıklarını belirten Nacar, "Orta seviye çalışan da know-how'ı sürdürebilmek ve kurumsal hafızayı koruyabilmek için önemli. Bizim yaş ortalamamız önümüzde yıllarda 30'ların altına doğru gidecek. Çünkü yeni aldığımız kişiler de yaşlanıyor, orta seviye çalışan bir mühendis aralığımız var. Diğer ülkelerle kıyaslandığında 30-35'ler çok düşük bir yaş ortalaması savunma sanayi sektörü için" diye konuştu.