Didem ERGİN- Harun ŞAHBAZOĞLU / İSTANBUL, (DHA)- YENİ düzenlemeyle tıbbi kenevirden elde edilen ürünlerin üretim ve satışı Sağlık Bakanlığı denetiminde olacak. Kenevirden elde edilecek ürünler sadece eczanelerde, reçeteyle temin edilebilecek. Konuyla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Şaban Tekin, "Bazı ülkelerde bu moleküller ilaç olarak da kullanılmakta. Bizim ülkemizde bunların herhangi bir şekilde kullanımı şu ana kadar izinli değildi. Eğer lif ve tohum haricinde üretiliyorsa medikal bir üretim yapılmak isteniyorsa kenevirden gerekli izinler alındıktan sonra üretimi yapılabilecek. Tıbbi kenevir ürünleri özellikle CBD yaygın kullanım alanına sahip tedavi amaçlı çok değişik hastalıkların Alzheimer, epilepsi gibi titremelerde, ağrı kesici özellikleri, kanser sonrası ağrıların giderilmesinde olduğu gibi değişik hastalıklarda kullanılabiliyor" dedi.
Tıbbi kenevirle ilgili yeni düzenleme kapsamında, kenevirden elde edilen ilaç, özel tıbbi amaçlı gıdalar ve kişisel bakım ürünlerinin üretimiyle ilgili kanun teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı ve satışı sıkı kurallara bağlandı. Bu ürünlerin ruhsatlandırma ve takip işlemleri yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülecek. Düzenlemeye göre, kenevirden elde edilecek ürünlerde uyuşturucu etkisi olmayacak ve sadece eczanelerde satışı yapılabilecek.
'KENEVİR İLAÇ HAM MADDESİ OLARAK YETİŞTİRİLİYOR'
Prof. Dr. Şaban Tekin, "Kenevir bitkisi Cannabis cinsi tek yıllık bir bitki. Çiçekli bir bitki. Halk arasında da Kendir olarak biliniyor. Hem lifi için hem de tohumları için yetiştirilmekte genel olarak. Özellikle lif ve tohum için yetiştirilen kenevir bitkisi endüstriyel kenevir olarak tanımlanıyor. Bunun dışında kenevir ilaç ham maddesi olarak da yetiştirilebiliyor. Çünkü kenevir içerisindeki bazı etken maddeler ilaç özelliğine de sahipler. Tıbbi kenevir, kenevir ürünleri dediğimiz kenevirin içerisinde özellikle yaprak ve çiçeklerde bulunan THC (Tetrahydrocannabinol) dediğimiz etken maddeyle Cannadibiol (CBD) maddelerinin ilaç ve tedavi amaçlı kullanılmasıdır. Dolayısıyla bu moleküller THC Bizim esrar olarak bildiğimiz bir molekül. Bazı ülkelerde bu moleküller ilaç olarak da kullanılmakta. Bizim ülkemizde bunların herhangi bir şekilde kullanımı şu ana kadar izinli değildi. Eğer lif ve tohum haricinde üretiliyorsa medikal bir üretim yapılmak isteniyorsa kenevirden, gerekli izinler alındıktan sonra üretimi yapılabilecek" dedi.
'DÜNYANIN BİRÇOK YERİNDE AKTİF OLARAK KULLANILIYOR'
Tekin, "Özellikle THC dediğimiz esrar molekülü evet uyuşturucu bir moleküldür. Ama bazı ülkelerde çok az miktarlarda ilaç olarak da kullanılabilen hatta sentetik versiyonları da var. Üretilmiş olarak lisanslı olarak satılıyor. Belli hastalıklarda kullanılıyor. Ancak CBD dediğimiz molekülü ise herhangi bir uyuşturucu özelliği olmayan, ilaç özelliği olan bir molekül. Tıbbi kenevir ürünleri özellikle CBD yaygın kullanım alanına sahip tedavi amaçlı çok değişik hastalıkların Alzheimer, epilepsi gibi titremelerde, ağrı kesici özellikleri, kanser sonrası ağrıların giderilmesinde olduğu gibi değişik hastalıklarda kullanılabiliyor. Bunu hekimlerimiz nerede kullanabileceğini biliyor. Dolayısıyla tıbbi açıdan ilaç olarak değeri olan bir molekül. Dünyanın birçok yerinde bunlar aktif olarak kullanılıyor" diye konuştu.
'REÇETE İLE KULLANILABİLİR HALE GELECEK'
Prof. Dr. Tekin, "Yeni düzenleme çok yerinde bir düzenleme. Çünkü kenevir bitkisi biliyorsunuz uyuşturucu içeriği olan bir bitki. Ama tıbbi düzenlemeyle içeriğindeki ilaç molekülleri, ilaç CBD dediğimiz moleküller artık rahatlıkla, doktor tavsiyesi ve reçete ile eczanelerde kullanılabilir hale gelecek. Bu da halkın buna erişimini kolaylaştıracak ve birçok hastalığın çok daha belki de ekonomik olarak çözülmesine yardımcı olacak bir uygulama olacaktır. Aynı zamanda kenevir bitkisinin daha güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlayacaktır. Özellikle ülkemizde kenevir çok rahat yetiştirilen bir bitki. Ama bizim bahsettiğimiz tıbbi kenevir bitkisi daha çok kapalı alanlarda çok özel tesislerde yetiştirilen bir bitki. Dolayısıyla bu teknoloji ülkemize girdiği zaman hem ülkenin medikal anlamda tıbbi anlamda avantaj sağlaması hem de bunlar satıldığında uluslararası anlamında ekonomik bir değer kazanması mümkün olacak" ifadelerini kullandı.
'TÜRKİYE'DE ÇOK RAHAT ÜRETİLİR'
Ülkemizde üretiminin kolay olduğunu söyleyen Tekin, "Üretim zor olan bir prosis değil açıkçası. Uygun bir laboratuvar kurulursa hem bitkinin yetiştirilmesi açısından güvenlikli bir laboratuvar. Hem de ilaç ham maddesinin saflaştırılıp ilaç formuna getirilmesi açısından uygun laboratuvar kurulursa Türkiye'de çok rahat üretilir. Biz bu teknolojiye sahibiz. Tıbbi kenevir ürünleriyle ilgili çok sayıda araştırma var. Özellikle hastalıklar üzerine değişik endikasyonlarla ilgili çalışmalar var. Çok sayıda literatür var. Ve bazı ülkelerde bu kullanılıyor zaten" dedi.
'HEM SAĞLIK AÇISINDAN HEM DE EKONOMİK AÇIDAN ÖNEMLİ BİR BİTKİ'
Tekin, "Artık kronik çalışmalarının yapılması gerekiyor. Birçok hastalıkta kullanılıp kullanılmadığı da belli değil. Ama kullanıldığı kadar olan hastalıklar bile şu an kullanılması için yeterli. Ama daha çok araştırmaya ihtiyaç var kesinlikle. Tabii kenevir ürünlerinin üretilmesi ülkemiz açısından kritik. Bir kere ülkemizde rahatça yetiştirebileceğimiz, hiç yabancı olmadığımız bir bitki. Aslında çok faydalı bitki. Biz bunun lifinden, tohumundan faydalanıyoruz yağından faydalanıyoruz. Neden ilaç ham maddesinden etkenlerin etken maddelerinden faydalanmayalım. Dolayısıyla bu üretildiği zaman, halkımız bunu ilaçla da kullanabilecek, reçeteli bir şekilde rahatlıkla eczaneden, doktor tavsiyesiyle alıp kullanabilecek. Hem de bu ürünleri biz bunların ekonomik tıbbi değeri olduğu için rahatlıkla yurt dışında pazarlama imkânımız olacak. Bu da ülkemiz açısından bir avantaj sağlayacaktır. Hem sağlık açısından hem de ekonomik açısından, önemli bir bitki, önemli bir ürün, tıbbi değeri açısından. Bu nedenle yasa tasarısı ve bu ürünlerin eczanede satılacak olması, doktor kontrolünde ve reçete olacak. Ulaşılabilecek ülkemiz açısından çok önemli ve faydalı olacağını düşündüğümüz bir durum" diye konuştu. (DHA)