Salih TEKİN/ERZURUM, (DHA)- ERZURUM Valiliği, kenti işgalden korumak için yaptırılan 23 tabyayı, 23 kamu ve sivil toplum kuruluşuna zimmetledi. ‘Erzurum-Tarihin İzinde Ecdada Vefa Projesi’ kapsamında tabyaların bakım, onarım ve temizliklerini üstlenen kuruluşlar, çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Osmanlı-Rus savaşı başta olmak üzere Erzurum’u düşman saldırılarından korumak amacıyla yaptırılan tabyalar, son yıllarda sahipsiz kaldı. Bütün olumsuzluklara rağmen günümüze kadar varlığını sürdüren tabyaların çobanlar tarafından kullanılması ve yaşanan olumsuzluklar üzerine Erzurum Valiliği harekete geçti. Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi imzasıyla önce genel emir yayımlanarak tabyalara hayvan sokulması yasaklandı. Valilik genel emrinde Deveboynu Geçidi, Gürcü Boğazı, Palandöken Geçidi, Ağzıaçık, Büyük Palandöken, Büyük Höyük, Çobandede, Dolangez, Gez, Aziziye Tabyaları, Karagöbek, Küçük Palandöken, Küçük Höyük, Mecidiye, Sivişli, Şahappaşa, Toparlak, Uzunahmet, Büyük Kiremitlik, Küçük Kiremitlik, Ahali, Sütnişan ve Orta Höyük tabyalarla ilgili tedbirler belirlendi. Genel emirle, tarihi mekanlara ve her türlü donatı elemanına zarar verilmesi, bu sahalarda ateş yakılması, buralarda çevreyi rahatsız edecek şekilde ses yayını yapılması, gürültü çıkarılması gibi rahatsız edici davranışlarda bulunulması, alanlar içerisi ve çevresinde hayvan otlatılması, yatırılması, seyyar ya da sabit ürün satışı yapılması, alanların işgali ve barınak oluşturulması, izinsiz, film, fotoğraf ve dron çekimi yasaklandı. Genel emirlere uymayanlar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ve ilgili diğer kanun hükümlerine göre cezai işlem uygulanacağı açıklandı.
4 KOMİSYON KURULDU
Vali Mustafa Çiftçi tarafından ‘Erzurum-Tarihin İzinde Ecdada Vefa Projesi’ kapsamında ayakta kalan 23 tabya, kentteki kamu ve sivil toplum kuruluşuna zimmetlendi. Tabyaların bakım, onarım ve temizliklerinin yapılması ilde faaliyet gösteren 23 kurum ve kuruluşun sorumluluğuna verildi. Tabyalarda yapılacak düzenlemeler ve faaliyetlerin aslına uygun bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için dört ayrı komisyon oluşturuldu. Tabyaların doğal bütünlüğü içerisinde etkin bir şekilde korunması, yaşatılması, değerlendirilmesi, belli bir vizyon ve tema etrafında geliştirilmesi, toplumun kültürel ve eğitsel ihtiyaçlarıyla buluşturulması amacıyla oluşturulan komisyonlarda, alanında uzman akademisyenler ile kurum, kuruluş ve STK temsilcileri görev aldı.
TABYALARDA TEMİZLİK HAREKATI
Tabyaların zimmetlendiği kamu ve sivil toplum kuruluşları çalışmalara başladı. Cumhuriyet Başsavcılığı ile TÜGVA Erzurum Şubesi Şahap Paşa, Erzurum Orman Bölge Müdürlüğü İlave Tabya, İl Jandarma Komutanlığı Toparlak Tabya, Ebu İshak Vakfı Ağzı Açık Tabya, Palandöken Belediyesi Aziziye-3 Tabya, Yakutiye Belediyesi Karagöbek Tabya, Ülkü Ocakları Sivişli Tabya, Emniyet Müdürlüğü Büyük Höyük Tabya, AFAD İl Müdürlüğü Uzun Ahmet Tabyada geniş çaplı temizlik yaparak tonlarca çöp topladı.
TABYALARI AYAĞA KALDIRIP YAŞATACAĞIZ
Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından sorumluluğundaki Şahap Paşa Tabyası ve çevresinde temizlik çalışması yapıldı. Yakutiye ilçesine bağlı Gökçeyamaç Mahallesi’nde 1910 metre rakımlı tepe üzerinde bulunan, Şahap Paşa Tabyası görevliler tarafından büyük bir dikkatle temizlendi.
'TABYALARI AYAĞA KALDIRIP YAŞATACAĞIZ'
Cumhuriyet Başsavcısı Adem Aydemir, ecdat yadigarı eserleri korumak ve geleceğe aktarmak için bu onurlu vazifeyi yerine getirmenin gururunu yaşadıklarını belirterek, “Şahap Paşa Tabyamızın bakım ve restorasyonunu şeref ve onurla üslendik. Şehit torunları olarak bizlere bu toprakları vatan bırakan ecdadımızın mirasını hakkıyla korumak ve onu gelecek nesillerimize aktarmak, amacıyla büyük bir iştirakle, büyük bir onur ve şerefle bu vazifeyi üzerimize aldık. Sayın Valimize böyle bir projeyi hayata geçirdiği için çok teşekkür ediyoruz. Bütün ekibimizle bu konuya hassasiyetle eğiliyoruz. İnşallah en güzel şekilde ecdadımıza, atamıza yaraşır şeklide bu tabyaları ayağa kaldırıp, yaşatacağız ve vatandaşlarımızın, çocuklarımızın buraları gezerek bu toprakların nasıl yurt edildiğini görecek şekilde hayata geçirmeyi düşünüyoruz" diye konuştu.
Erzurum’da tarihte 53 tabya inşa edildiğini belirten Vali Mustafa Çiftçi, şunları söyledi:
“Tarihçi hocalarımızın ifade ettiğine 1856-1896 yılları arasında göre 53 tane tabya inşa edilmiş. Yani 19'uncu yüzyılın ikinci yarısında 50'yi aşkın tabya inşa edilmiş özellikle Rus işgaline karşı. Tarihte Erzurum 3 kez Rus işgaline uğramış bir şehir. Doğuda şehri güçlendirmek için tabyalar yapılmış. Çünkü burası önemli ve en muhkem mevkilerden birisi. Burası ele geçirildiği zaman Abdülhamid Han'ın deyimiyle 'Erzurum düşerse Anadolu düşer' diyor. Osmanlı buraya tabyalar açısından önem vermiş. Elimizde 23 tabya kalmış. Ecdattan bize kalan bu tabyaları önümüzdeki nesillere en güzel şekilde devredebilmek için çalışmalarımızı yürütüyoruz."(DHA)
FOTOĞRAFLI