Ali Sencer ARSLAN- Sinan KABATEPE/EREĞLİ (ZONGULDAK), (DHA)- ZONGULDAK'ın Ereğli ilçesi açıklarında 1,5 yıl önce yaşanan fırtınada ‘Kafkametler’ adlı kuru yük gemisinin batması, 5 mürettebatın hayatını kaybettiği 7 mürettebatın ise kaybolduğu olayla ilgili 1’i tutuklu 3 gemi firması yöneticisinin yargılanmasına devam edildi. İlk duruşmada, kaptanın İstanbul’a dönmesi konusundaki tavsiyeye uymadığını söyleyen davanın tek tutuklu sanığı Saffet Özkandemir, yurt dışı çıkış yasağı konularak tahliye edildi.
Olay, 19 Kasım 2023'te Ereğli ilçesi açıklarında meydana geldi. Rusya’nın Temryuk Limanı'ndan aldığı yükü İzmir’e götürmek üzere yola çıkan 'Kafkametler' isimli kuru yük gemisi, fırtına nedeniyle askeri mendireğe çarpıp, batarken 12 mürettebat ile iletişim kesildi. Geminin batmasının ardından Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, AFAD, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Kıyı Emniyeti ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin özel birliklerinden SAS komandoları, kayıp denizcileri bulmak için hava, kara ve denizden arama-kurtarma çalışması başlattı.
Gemi personelinden 5 kişinin cansız bedenine ulaşıldı. Kayıp olan kaptan Cemal Turan, 3'üncü Kaptan Berke Çamurtaş, Başmühendis Veli Özel, 2'nci Makinist Göksel Özel, Usta Gemici Satılmış Uslu, Gemici Mustafa Nacar ve Yağcı Ömer Hebip'e 1 yıl 4 ay 19 gündür ulaşılamadı. Geminin batığı kesilerek karaya çıkarıldı. Batıkta ve çevresinde bulunan kemik kalıntılarına yapılan DNA testinden de olumlu sonuç çıkmadı. Yürütülen soruşturma kapsamında Kafkametler Denizcilik ve Ticaret A.Ş. yetkilileri Gökhan Özkandemir, Kayacan Özkandemir ve Saffet Özkandemir'in, gemi donatanının Emniyetli Yönetim Sistemi'nin gereklerine aykırı davrandığı tespit edildi. Tali kusurlu bulunan 3 şirket yetkilisi, çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandı.
Karadeniz Ereğli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede gemi donatanı Gökhan, Kayacan ve Saffet Özkandemir hakkında ‘taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma’ suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması talep edildi. Davanın ilk duruşması Ereğli Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmaya, Kafkametler Denizcilik Ticaret A.Ş.’nin yetkililerinden tutuklu Saffet Özkandemir ile tutuksuz Gökhan ve Kayacan Özkandemir ile hayatını kaybedenlerin yakınları ve avukatlar katıldı.
‘GEMİ KAPTANI TAVSİYEYE UYMAMIŞ’
40 yıllık bir şirket olduklarını, patron- çalışan ilişkisinden daha çok ağabey- kardeş ilişkisi içinde çalıştıklarını söyleyen Saffet Özkandemir, “Biz her türlü tedbiri aldık. Kaptanın basiretsiz bir kararı. Biz müdahil olamıyoruz. Geminin bakım ve onarımıyla ilgileniyorum. Ben olmadığım, zaman atanmış A.D. ilgileniyor. Eksik olan bir şey olsa gemi yola çıkmaz, devamlı denetleme görüyor. A.D, gemi kaptanına İstanbul'a devam etmesini tavsiye etmiş. Kaptanın kararı yanlış olmuş. Ereğli'ye gideceğine İstanbul'a gelseydi, bu elim kaza vuku bulmayacaktı. Gemi kaptanı tavsiyeye uymamış, uymak zorunda da değil. Gerisi kaptanın kararına kalmış." dedi.
‘GEMİNİN EKSİĞİ YOKTU’
Geminin her 5 yılda bir ağır bakımdan geçirildiğini, son olarak da 2022 yılında bakım yapıldığını ifade eden Kayacan Özkandemir, "Herhangi bir eksik yoktu, bakımlarını yaptık, belgelerini aldık. Eksik olsa yük taşınmasına izin verilmez. Her limanda gerekli görüldüğünde denetliyorlar. Bazılarında da rapor tutuyorlar. Bu nedenle geminin eksiği yoktu. Haberi alınca İstanbul'dan yola çıktık, 3-4 saatte Ereğli'ye geldik. Bir hafta burada kaldık. Devlet kendi ekibini kurarak arama kurtarma yaptı. Biz de bilgi yönünden yardımcı olmaya çalıştık. Olaydan dolayı üzgünüz. İçlerinde 10-15 yıldır tanıdıklarımız vardı. Beraber ekmeği bölüştüğümüz insanlardı. Böyle bir şeyin olmasını istemedik.” diye konuştu.
Diğer sanık Gökhan Özkandemir ise şirkette toplantı yapıp yetkili kurumlara başvuru yaptıklarını, geminin de bakımlarının planlı yapıldığını söyledi. Sanık avukatı “Geminin rotası İstanbul Boğazı'ndan İzmir'e inmek. Kaptan, Karasu önlerine gelindiğinde 6 saatlik yol varken boğaza gitme tavsiyesine uymayıp Ereğli’ye dönmüştür. 2004'te yaşanan bir kaza sonrası boğaz geçişi kapalı dahi olsa Kıyı Emniyeti küçük gemileri boğaz içerisine alabiliyor.” ifadelerini kullandı.
‘BABAMIN SON SEFERİYDİ, İŞİ BIRAKACAKTI’
Gemi güverte sorumlusu Tamer Özer’in oğlu Atınç Özer, babasının İstanbul boğazı kapalı olursa Ereğli veya Karasu’ya gideceklerini söylediğini anlatarak, “Babam geminin dümeninin bozuk olduğunu söylüyordu. Nöbetleşe görev yaptıklarını da söylemişti. Son seferiydi, işi bırakacaktı. Gemi Zonguldak'ta bir kere arıza vermiş. Gemide sürekli bakım yapılmadığını düşünüyorum. Geminin girmesine izin vermeyen Karasu ve Ereğli Limanı yetkilileri ile Ereğli pilot yetkililerinden, olay günü telsiz yardım çağrısına cevap vermeyen sorumlulardan şikayetçiyim." dedi.
‘EVDEN ISITICI ALIP GİTMİŞTİ’
Eşi Tamer Özer’in 15 yıldır aynı gemide çalıştığını söyleyen Nuran Özer, “Karasu'ya gittiklerini havanın kötü olduğunu söyledi. Son seferiydi. Geminin kalorifer tesisatı çalışmıyordu. Evden giderken ısıtıcı alıp gitmişti.” diye konuştu.
‘GEMİNİN YAKININDA MAYIN PATLAMIŞ’
Tamer Özer'in oğlu Alper Özer, “Daha önce geminin yakınında mayın patlamış, gemi hasar görmüş. Gemiye derme çatma bakımlar yapılmış, İstanbul'dan da ustalar gelerek gemide çalışma yapmış ancak tesisatı yapılamamış. Bu yüzünden babam evden ısıtıcı götürmüştü.” ifadelerini kullandı.
‘GEMİ 1 HAFTA TUZLA’DA PARÇA BEKLEDİ’
Gemi Kaptanı Cemal Turan’ın suçsuz olduğunu savunan kızı Özlem Çakar, “Babam 40 yıllık denizcidir. Babamın suçu yoktur. Babamın fütursuzca karar aldığını söyleyenlerden şikayetçiyim. Rusya'ya gitmeden önce bir hafta Tuzla Tersanesi'nde arıza için parça bekledi.” diye konuştu.
‘MAYIN PATLAMASINDAN SONRA 9 KİŞİ İŞİ BIRAKMIŞ’
Gemi kaptanı Cemal Turan'ın diğer kızı Meltem Akkuş, babasının o gemide ilk seferi olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
"Gemide arıza olduğunu söyledi. Gemide daha önce yaşanan mayın patlaması nedeniyle balast tankı arızalanmış. Olaydan 1 gün önce havanın kötü olduğunu söyledi. Sinop'ta iletişime geçmiş, yer olmadığını belirtip Karasu'ya yönlendirmişler. Karasu Limanı'nda da alay edercesine gemiyi alamayacaklarını, 'Ereğli'de şansınızı deneyin.' denmiş. Ereğli'de de 2 gemi çarpışması olduğu için limana alınmamışlar. Kaza yapan gemiye kimse yardıma gitmemiş. Şirket sahipleri bizimle iletişime geçmedi. Tüm sorumlulardan şikayetçiyim. Mayın patlaması sonucu gemi İstanbul'a geldiğinde 9 kişi işi bırakmış, yerlerine yeni gemiciler alınmış."
KAPTANA DAHA ÖNCE FIRTINADAN KURTULDUĞU İÇİN ÖDÜL VERİLMİŞ
Kaptan Cemal Turan’ın daha önce Fransa’da bazı gemilerin battığı bir fırtınada kaptanlık yaptığı gemiyi güvenli alana götürerek ödül kazandığını hatırlatan oğlu Bora Turan, “Ereğli’de altyapı çamurlu olduğu için gemi çapa tutmamış, arıza nedeniyle de çapa toplanmadı. Toplanmış olsaydı gemiyi limana sokardı. Olay sonrası biz geminin battığını bakandan öğrendik.” dedi.
Oğlu Mustafa Nacar’ın ilk seferi olduğunu anlatan Mehmet Nacar, “Oğlum, dalgaların geminin üzerinden aştığını söyledi. İzmir'e gideceklerini, İstanbul'da tersanede bakım yapılacağını söyledi. Oğlum ilk kez bu gemiye katıldı. Ereğli'den ilk kez gemiye bindiler ve burada gemi battı. A.D. bizimle irtibat kurmadı, 3 aylık gelinime, 'Mustafa'yı niye arıyorsun? Arama öldü.' şeklinde sözler söyledi. Bizim de bu şekilde haberimiz oldu." diye konuştu.
Telsiz zabiti Berke Çamurtaş'ın babası Güngör Çamurtaş, geminin battığını akşam haberlerinde görüp Ereğli’ye geldiğini, şirket yetkililerinin arayıp başsağlığı bile dilemediğini belirtti.
‘KAPTANA İSTANBUL’A, GELMESİNİ TAVSİYE ETTİM’
Tanık A.D. ise 4 yıldır Kafkametler şirketinde karada yetkilendirilmiş kişi olarak görev yaptığını, 30 yıldır gemi kaptanlığı yaptığını daha sonra denizcilik sektöründe görev aldığını belirtti. A.D., “Kaptana havanın kötü olduğunu, İstanbul'a gelmesini tavsiye ettim. İstanbul'a gelirseniz acente olarak devreye gireceğimi, yardımcı olacağımı söyledim. Karasu'ya kadar gelmişken 'Ne gerekiyorsa yaparız.' dedim. Bunun üzerine emniyetli görmediğini söyleyerek, Ereğli'ye döneceğini söyledi. 'Orada da aynı durumla karşılaşma, gerekirse sorabilirsiniz.' dedim. Son konuşmamız bu şekildeydi. Yaşı benden büyük olduğu için ‘Tamam ağabey.’ dedim. Gemi 18 Kasım'da dış limana demirlemiş mesajı geldi. 19 Kasım sabahı aradım demir taraması yaptığını söyledi. Daha sonra da irtibat sağlayamadık. Ereğli'ye geldik. 54 yıllık yaşamımda böyle bir fırtına görmedim. Bozhane Limanı çok kötüydü, görüş mesafesi sıfırdı. Gemide daha önceden bir arıza yoktu. Arıza olsa gemiye zaten kalkış izni verilmez." dedi.
MAHKEME BAŞKANI MAYIN PATLAMASINI SORDU
Mahkeme başkanı, tanık A.D.’ye ‘Daha önce mayın patladığında hasar oluştu mu?’ diye sordu. Gemi kaptanının geminin kıç tarafında patlama olduğunda kendisini aradığını söyleyen A.D, “Geminin durumunu bildirdik. Hemen Ukrayna Sahil Güvenlik ekipleri geldi. Denetim yaptılar, kontrol ettiler. Kaptan ‘bir hasar yok’ dedi. Gemide hasar olsa zaten oradan göndermezlerdi. Geminin ağır bakımları yapıldı. Gemide ufak tefek arızalar olabilir, bu arızalar mühendis tarafından giderilir. Büyük arıza olsa zaten yola çıkılmaz. Herhangi bir arıza olursa ufak tefek onlar kendileri yapıp kayıt tutarlar." diye cevap verdi.
‘GEMİYİ ÇALIŞIR VAZİYETTE TESLİM ETTİM
Mayın patladığı dönemde geminin kaptanı olan İ.G., “Yakınımızda 30-40 metrede mayın patladı. Sahil güvenlik geldi, denetim yaptı. Her tarafının kontrolleri yapıldı. Öyle bir arıza olmuş olsa zaten izin vermezler. Benden sonra geminin kaptanı olan Cemal Turan’a gemiyi teslim ettiğimde her şey çalışıyordu, çalışır vaziyette teslim ettim." ifadelerini kullandı.
TAHLİYE EDİLDİ
Sanık avukatları, sanıkların tali kusurlu olduğunu belirten bilirkişi raporuna itiraz ederek yeniden kapsamlı rapor alınması gerektiğini söyledi. Tutuklu sanık Saffet Özkandemir’in ise tahliyesi talep edildi. Cumhuriyet savcısı mütalaasında, Saffet Özkandemir’in tutukluluk halinin devamını talep etti. Sanıkların kusurlu olup olmadıklarının belirlenmesi için yeniden rapor düzenlenmesini isteyen Mahkeme heyeti, Özkandemir’e yurt dışı çıkış yasağı konularak tahliyesine karar verip, duruşmayı 7 Temmuz’a erteledi. (DHA)
FOTOĞRAFLI
17.1 ° / 7.5 °
8.3 ° / 3.9 °
7.1 ° / 1 °
