Gülşah ÖZGEN-Eser PAZARBAŞI/ADANA, (DHA)- ADANA’da Çukurova Üniversitesi’nde (ÇÜ) insansız hava aracı (İHA) ve silahlı insansız hava aracı (SİHA) başta olmak üzere, hava ve uzay araçlarının gövdelerinde kullanılan malzemeyi kendi kendini yenileyebilir hale getiren buluşa imza atıldı. Projenin mimarı Prof. Dr. Necdet Geren, patentini de aldıkları malzemenin Türkiye’de savunma sanayi ve havacılık sektörüne yaratacağı etkiyle birlikte ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağını söyledi.
Son 10 yıldır elyaf takviyeli polimer esaslı kompozitler üzerine çalışmalar yürüten ÇÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necdet Geren ve ekibi, İHA ve SİHA’lar başta olmak üzere, hava ve uzay araçlarının gövdelerinde kullanılan malzemeyi kendi kendini yenileyebilir hale getiren proje geliştirdi. Savunma sanayi ve havacılık sektörüne katkı sunması beklenen projenin detaylarını Demirören Haber Ajansı’na (DHA) anlatan Prof. Dr. Geren, konuyla ilgili elde ettikleri 8 patent olduğunu ve bunların Türkiye'de kalarak fayda sağlaması için sanayicilerden destek beklediklerini belirtti.
UÇAK SANAYİSİNİN GELECEĞİ OLACAK
Kendi kendini tamir eden elyaf takviyeli polimer kompozitler geliştirdiklerini belirten Prof. Dr. Necdet Geren, “Kullandığımız malzemeler karbon elyaflı polimer kompozittir. Bunlar hem Airbus hem Boeing’in son uçaklarında kullanılan ve uçağın gövdesini oluşturan malzemelerdir. Aynı malzemeler İHA ve SİHA’larda da kullanılıyor. Ağırlık ve dayanıklılık oranı yönüyle öne çıkan bir malzemedir. Dünyada uçak sanayinin gelecek yıllarda kullanılacak malzemesi olacaktır ve şu anda da başlamış durumda. Fakat bu malzemenin en büyük problemi çatlakların çok hızlı büyümesi ve kırılmaya açık olmasıdır. Polimer kırılgan bir malzeme olduğu için çatlaklar hızlı bir şekilde gelişiyor ve ani bir kırılma meydana geliyor. Biz buna katastrofik kırılma diyoruz. Biz yaptığımız proje ile malzemede bu katastrofik kırılmayı engelleyecek, kendi kendini tamir etme özelliği sağlayacak bir buluş yaptık ve patentini aldık” dedi.
KIRILMA SONRASI YENİLENME
Malzemedeki kırılmayı nasıl önlediklerini anlatan Prof. Dr. Geren şöyle devam etti:
“Bu buluş, hava ve uzay araçlarında kullanılan kritik kompozit parçalarda gerekli mikrovasküler kanalları oluşturmak için yüksek mukavemetli elyaflarla birlikte imal edilen naylon ve türevi monofilament ipliklerden oluşan ara katmanlarla ilgilidir. Bunları hem küçük hem büyük kanallar oluşturarak yapıyoruz. İçerisine ardışık olarak reçine dolduruyoruz. Kırılma olduktan sonra reçineli bölge de kırılacağı için malzeme kendiliğinden, kendini tamir etme şansına sahip oluyor. Dolayısıyla yaptığımız buluşlarla kendi kendini tamir eden elyaf takviyeli polimer kompozitleri geliştirmiş olduk. Savunma sanayimize katkısı açısından bakacak olursak; hava araçlarımıza dıştan herhangi bir nedenle bir darbe olduğunda uçağın en azından kendi havalimanına güvenli bir şekilde iniş yapmasına yardımcı olabilecek.”
‘SANAYİCİLERDEN DESTEK BEKLİYORUZ’
Geliştirilen malzemenin gelecekte sağlayacağı faydalardan da bahseden Prof. Dr. Necdet Geren, “Bu buluşun tüm havacılık sektörüne etkisi olacak. Sadece havacılık değil, elektrikli araçların batarya kutularında, yakın gelecekte elektrik yerine yakıt olarak hidrojen tanklarının kullanılacağını düşündüğümüzde hidrojen depolamada, rüzgar türbinlerinin kanatlarının kendi kendini tamiri gibi çok sayıda avantaja sahip olacağız. Bunların hepsi milyarlarca dolarlık sektörlerdir ve ülkemize ekonomik açıdan büyük katkısı olacaktır. Bu proje kapsamında 8 patent aldık ve bunların ülkemizde kalabilmesi, burada faydalı olabilmesi için sanayicilerimizin patentlerimizi desteklemesini istiyoruz” diye konuştu. (DHA)
FOTOĞRAFLI
10189%1,08
39,89% 0,29
47,05% -0,07
4308,01% 0,32
6823,45% 0,00
