Araştırma: Yanardağlar patlamadan önce ağaçlar sinyal veriyor

ABD, (DHA) - NASA, volkanların yaydığı karbondioksitin patlamadan önce çevresindeki ağaçları yeşerttiğini tespit etti.

Yeni bir araştırmaya göre, yükselen magma nedeniyle salınan karbondioksit gazı, çevredeki ağaçların yapraklarını daha yeşil ve canlı hale getiriyor. Bu değişiklikler artık NASA uyduları tarafından uzaydan izlenebiliyor. Bilim insanları, magmanın yer kabuğuna doğru yükseldikçe karbondioksit gazı yaydığını belirterek, bu gazı emen ağaçların daha hızlı büyüdüğünü ve yapraklarının daha yeşil hale geldiğini bildirdi. Açıklamada, bu yeşillenmenin uzaydan tespit edilebilecek kadar belirgin bir sinyal oluşturduğu bilgisi de paylaşıldı.

NASA, Smithsonian Enstitüsü, McGill Üniversitesi ve Chapman Üniversitesi’nden uzmanlar, karbondioksit ölçümü yapmak yerine gazdan etkilenen ağaçları izlemeyi hedeflediklerini duyurdu. Böylece hem tehlikeli bölgelere gitmeden uzaktan takip sağlandığı hem de maliyetin düştüğü kaydedildi.

'Etna' gibi aktif volkanların çevresindeki ağaçlar üzerinden yapılan uydu analizleri, ağaçlardaki renk değişiminin gerçekten magma hareketleriyle ilişkili olduğunu kanıtladı. Mart 2025’te gerçekleştirilen AVUELO görevinde bilim insanları, Kosta Rika’daki aktif yanardağların çevresinde yerden yaprak örnekleri topladı. Aynı anda karbondioksit seviyeleri de ölçüldü. Araştırmacılar, bu çalışmanın hem ekoloji hem de volkanoloji açısından çığır açıcı olduğunu söyledi.

Uzmanlar, bu yöntemin her yerde işe yaramadığı ve her yanardağ çevresinde ormanlık olmayabileceğini belirtti. İklim, hava durumu, yangınlar ya da bitki hastalıkları gibi faktörlerin de verileri etkileyebildiği aktarıldı.

NASA yetkilileri ise ağaçlardaki değişimin tek başına yeterli olmayabileceğini ama mevcut sistemleri güçlendiren ve erken sinyaller sunan bir araç olarak önemli rol oynayabileceğini bildirdi.