Eskişehir’de 5 bin yıllık ekmek bulundu: Kazı Başkanı Prof. Dr. Türkteki; Mayalanmış, pişirilmiş ilk örnektir

Batuhan KILIÇ/ ESKİŞEHİR, (DHA)- ESKİŞEHİR’in Seyitgazi ilçesindeki Küllüoba kazı çalışmalarında yaklaşık 5 bin yıllık olduğu belirlenen ekmek bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Türkteki, “Ekmeğin görüntüsü 2,5 santimetre kalınlığında, 12 santimetre genişliğinde ve tüm halde bulunmuş yani formunu bildiğimiz mayalanmış, pişirilmiş ilk örnektir. Bunun başka bir örneği yok” dedi.

Seyitgazi ilçesine bağlı Yenikent Mahallesi’nde Küllüoba kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle 1996 yılında başladı. Aradan geçen zaman içerisinde kazı alanında ilk tunç çağının kültürel özelliklerini ortaya çıkaran objelerin yanı sıra hayvan kemikleri, milattan önce 3 bin yılına uzanan taş sanduka, çömlek mezar yaklaşık 5 bin yıl önce Anadolu’daki ilk şehirleşme yapılanması da ortaya çıkarıldı.

5 BİN YILLIK EKMEK

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki başkanlığında devam eden kazı çalışmalarında geçen yıl, mayalanarak pişirilmiş ekmek bulundu. Ekmeğin bulunduğu yapının içinden elde edilen radyokarbon analizi sonuçları, bu yapının ve içerisinde saptanan ekmeğin günümüzden 5 bin yıl öncesine diğer bir değişle ‘Erken Tunç Çağı I’ döneminin erken evresine tarihlendiğini kesin olarak belirlendi. Prof. Dr. Murat Türkteki, bulunan mayalanmış ve pişirilmiş tam ekmeğin ilk örnek olduğunu ifade ederek, “Kazılarda nadiren bulunan bir ekmekle karşılaştık ve bu ekmek üzerinde çalışmalarımıza devam ettik, kapı eşik kısmına çok yakın bir yere konmuş. Ekmeğin görüntüsü 2,5 santimetre kalınlığında, 12 santimetre genişliğinde ve tüm halde bulunmuş yani formunu bildiğimiz mayalanmış, pişirilmiş ilk örnektir. Bunun başka bir örneği yok. Çatalhöyük’te de sevgili meslektaşım Halime Türkcan hocamız da milattan önce 6500 yılına tarihlenen bir örnek bulmuştu. Bu da oldukça önemli bir bulgu ama pişirilmemiş bir örnekti. Dolayısıyla bu pişirildikten sonra buraya özellikle koyulmuş” dedi.

Küllüoba Höyüğü’nde bulunan ekmek ile Yazılıkaya Midas kazı çalışmalarında bulunan ekmek temalı tarihi ürünler, Uluslararası Müzeler Haftası’nda sergilenmek üzere ETİ Arkeoloji Müzesi’ne getirildi. Serginin açılışına Eskişehir Valisi Hüseyin Aksoy’un yanı sıra Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, CHP Eskişehir milletvekili İbrahim Arslan, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Üzeyir Karakülah, Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, Küllüoba kazı başkanı Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Prof. Dr. Murat Türkteki, Yazılıkaya Midas Kazı Başkanı ve Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Polat katıldı.

5 FARKLI YERDE KAZILAR SÜRÜYOR

Eskişehir Valisi Hüseyin Aksoy, kentte 5 farklı arkeolojik kazının devam ettiğini ifade ederek, “Eskişehir, zengin tarihî mirasıyla birçok arkeolojik kazının yürütüldüğü önemli alanlara sahip bir şehir olarak öne çıkmaktadır. Şu anda 5 ayrı arkeolojik alanda kazı çalışmaları devam etmektedir. Kazı başkanlarımızla fırsat buldukça bir araya gelerek çalışmalar hakkında bilgi almak, kültürel mirası koruma noktasında destek sunmak ve ihtiyaç duyulan konuları değerlendirmek amacıyla toplantılar gerçekleştiriyoruz” dedi.

ÜNLÜCE: EKMEK YENİDEN YAPILACAK

Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, 5 bin yıl öncesine tarihlenen ekmek mayasının laboratuvar ortamında incelenerek, kullanılan malzemelerin listelendiğini ve o dönemde yapılan ekmeğin aynısının Halk Ekmek büfelerinde satışa sunulacağını açıkladı. Ünlüce, “Özellikle bizi sevindiren, 2024 yılında Küllüoba’da bulunan ve bildiğim kadarıyla pişirilmiş ve bulunan ilk ekmek örneği olması nedeniyle Eskişehir’imize bu ekmeğin bulunması oldu. Biliyorsunuz ekmek bizim kadim tarihimizde bize eşlik eden en önemli yol arkadaşlarımızdan bir tanesidir. Biz ekmeği yerde görünce alır, öper, korunaklı bir yere koyarız. Hayat mücadelemizden bahsederken, ‘ekmek kavgamız’ deriz. Kendi inançlarımızdan bahsederken, ‘ekmek mücadelemiz’ deriz ve bu ekmeği 5 bin yıldır saklayan bu topraklar geçen sene bize hediye etti. Bize düşen, bu güzel hediyeye, bu mirasa sahip çıkarak, onu hem bugün korumak hem de gelecek kuşaklara en iyi şekilde iletmek diye düşünüyorum” diye konuştu. (DHA)

FOTOĞRAFLI