İstanbul- Ticaret Bakanı Ömer Bolat Türkiye- Karadağ Yuvarlak Masa Toplantısı'na katıldı

Esra GÜNTEPE- Fırat ALKIZ / İSTANBUL, (DHA)- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İstanbul Kongre Merkezi'ndeki Türkiye-Karadağ Yuvarlak Masa Toplantısı'na katıldı. İki ülke arasında yapılan ticari temaslar değerlendirildi. Toplantıda konuşan Bolat, "Müteahhitlik sektörü Karadağ ile en önemli iş birliği alanlarımızdan birini oluşturmaktadır. Karadağ'daki müteahhitlik faaliyetlerimize baktığımızda, bugüne kadar toplam 418 milyon dolarlık 66 proje üstlenmiş durumdayız. Özellikle 2018 sonrası ciddi bir ivme kazandığımızı görüyoruz" dedi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İstanbul Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen Türkiye-Karadağ Yuvarlak Masa Toplantısı'na katıldı. Toplantıya Karadağ heyetinden Şehircilik, Şehir Planlama ve Devlet Mülkiyeti Bakanı Slaven RADUNOVIC, Bayındırlık Bakanı Majda ADZOVIC, Ulaştırma Bakanı Maja VUKICEVIC, Denizcilik Bakanı Filip RADULOVIC, Başkonsolos Branislav KARADZIC, Türkiye Heyetinden ise Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Türkiye-Karadağ İş Konseyi Başkanı Bayram Akgül katıldı.

'KARADAĞ'DA SAYISI 12 BİNİ BULAN TÜRK FİRMASI VAR'

Bakan Bolat, "Türkiye'den Karadağ'a ihracatımız başta mücevherat, makineler, mobilya ve yapı malzemeleri olmak üzere geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Öte yandan ithalatımızda ise demir-çelik ve kimyasallar ön plana çıkmaktadır. Yatırımlar konusunda Karadağ, Türk iş dünyasının ilgisini çeken başlıca ülkelerden biri konumundadır. Karadağ'a gelen Türk iş insanlarının sayısı ve Karadağ'da açılan Türk şirketi sayısı her geçen gün artmaktadır. Karadağ'da sayısı 12 bini bulan Türk firması, iki ülke ekonomisi arasında güçlü bir köprü kurmaktadır. 2025'in ilk çeyreği itibarıyla ülkemiz, Karadağ'a doğrudan yatırım yapan ülkeler arasında ilk sıradadır. İnşaat, sağlık, turizm ve bankacılık sektörlerinde Türk firmaları aktif olarak yer almaktadır. Yatırımların sermaye pozisyonuna bakıldığında ilk sırada kültür, sanat, eğlence, spor; ikinci sırada ise finans ve sigorta faaliyetleri bulunmaktadır. Yatırımlar alanındaki ekonomik görünümümüz ilişkilerimizi derinleştirme konusundaki kararlılığımızı ve Türk yatırımcıların Karadağ'ın sunduğu fırsatlara olan güvenini açık bir şekilde ortaya koymaktadır" dedi.

'KORİDORLAR TEDARİK GÜVENLİĞİNİN, EKONOMİK ENTEGRASYONUN VE İŞ BİRLİĞİNİN TEMEL ALTYAPISIDIR'

Bakan Bolat, "Bugün ayrıca, 'Ulaştırma Koridorlarının Küresel Ticaret Ortamının Gereksinimlerine Uygun Şekillendirilmesi' panelinde bir araya geldik. Bu çerçevede, ulaştırma koridorlarının etkin ve sürdürülebilir şekilde yapılandırılmasının, sadece bölgesel değil, küresel ticaretin geleceği açısından da kritik bir öneme sahip olduğunu değerlendiriyoruz. Koridorlar artık yalnızca birer geçiş hattı değil; tedarik güvenliğinin, ekonomik entegrasyonun ve iş birliğinin temel altyapısıdır. Bu anlamda, Karadağ ile ulaştırma ve altyapı alanındaki iş birliğimizin geliştirilmesine büyük önem atfettiğimizi belirtmek istiyorum" şeklinde konuştu.

'BUGÜNE KADAR TOPLAM 418 MİLYON DOLARLIK 66 PROJE ÜSTLENMİŞ DURUMDAYIZ'

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Diğer taraftan, müteahhitlik sektörü Karadağ ile en önemli iş birliği alanlarımızdan birini oluşturmaktadır. Karadağ'daki müteahhitlik faaliyetlerimize baktığımızda, bugüne kadar toplam 418 milyon dolarlık 66 proje üstlenmiş durumdayız. Özellikle 2018 sonrası ciddi bir ivme kazandığımızı görüyoruz. Projelerin büyük kısmını turistik tesis ve konut yapımı oluşturmaktadır. Bu alandaki projeler toplam iş hacmimizin yaklaşık yüzde 67'sini kapsamaktadır. Kalanını ise atık su sistemi, içme suyu arıtma tesisi, ticaret merkezi ve otoyol projeleri oluşturmaktadır. Teknik müşavirlik sektöründe ise firmalarımızca bugüne kadar yaklaşık 10 milyon dolarlık 14 proje üstlenilmiştir. Müteahhitlik firmalarımız ile benzer bir şekilde, özellikle turizm yatırımları ve bu kapsamda ihtiyaç duyulan altyapı ve rezidans gibi üst yapı projeleri kapsamında, teknik müşavirlik ve mimarlık firmalarımızın Karadağ'a yönelik ilgileri artmış bulunmaktadır" dedi.

Bakan Bolat, "Bilindiği üzere, Türk müteahhitlik şirketleri küresel pazarda kalıcı olarak önemli bir yer edinmiştir. Uzun yıllardır ülkemiz yıllık uluslararası müteahhitlik gelirlerinden en çok pay alan ilk on ülke arasında yer almaktadır. Yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörümüz, ülkemizin yetişmiş insan gücü, teknik birikimi ve teknolojiye adaptasyonu, iş deneyimi ve disiplini ile ön plana çıkmaktadır. Ülkemiz müteahhitlik firmaları günümüze kadar 137 ülkede 542,3 milyar dolar değerinde 12 bin 613 proje üstlenmiştir. Teknik müşavirlik firmalarımız ise 138 ülkede 3,54 milyar dolar değerinde 3 bin 41 proje üstlenmiştir" dedi.

Bolat, "Karadağ ile ilişkilerimiz sağlam temeller üzerine oturmuş, çok boyutlu ve dinamik bir yapıdadır. Birlikte karşılıklı kazanım esasına dayalı olarak Karadağ'da önümüzdeki dönemde altyapı, ulaşım, enerji, konut gibi birçok alanda gerçekleştirilecek projelerde yer almaktan büyük memnuniyet duyacağız. Firmalarımız yalnızca üstlendikleri prestijli projeler ile değil aynı zamanda yüksek kalite, maliyet etkinliği ve zamanında teslimat güvencesi ile uluslararası alanda rakiplerinin önünde yer almaktadır. Müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri alanındaki ortaklığımızın ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik iş birliğine önemli bir boyut ve katma değer sunacağına inanıyorum" diye konuştu.

BAR-BOLJARE OTOYOLU PROJESİ

Bakan Bolat, "Adriyatik kıyısından Sırbistan sınırına kadar uzanacak ve Trans-Avrupa Otoyolu'nun bir parçası olacak halihazırda Karadağ'daki en büyük otoyol projesi olan Bar-Boljare Otoyolu projesine ülkemiz firmalarının yoğun ilgisi bulunmaktadır. Bilindiği üzere projenin ilk fazı Çinli CRBC firması tarafından tamamlanmış bulunmaktadır. Söz konusu Projenin Mateşevo-Andrijevitsa bölümünün yapılmasını içeren 2. Fazı için ön yeterlik süreci başlatılmış olup, bugüne kadar çok sayıda prestijli projeyi başarı ile tamamlamış önde gelen Türk firmalarımız tekliflerini sunmuştur. Yine, bahse konu projenin devamı niteliğinde olan ve Batı Balkanlara yönelik büyüme planı çerçevesinde hazırlanan Bar-Boljare Otoyolu'nun 3. Fazı ve devamındaki bölümlerinin ihalesine katılmaya firmalarımız isteklidir. Bu itibarla, sayın bakanlardan, söz konusu projelerde firmalarımıza öncelik vermelerinden memnuniyet duyacağımızı belirtmek istiyorum" ifadelerini kullandı.

ADRİYATİK-İYONYA OTOYOLU PROJESİ

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Diğer taraftan, Karadağ'ı Avrupa'ya bağlayan stratejik bir hat olarak görülen ve kıyı boyunca uzanan Adriyatik-İyonya Otoyolu'nun Karadağ'a ilişkin kısmının yapılması projesine firmalarımızın yoğun ilgileri bulunmaktadır. Podgoritsa ve Tivat havalimanlarının işletilmesi projeleri için halihazırda teklifte bulunan konsorsiyumlar arasında bu konuda tecrübeleri ile öne çıkan firmalarımız da bulunmaktadır. Ön yeterlilik değerlendirmesini geçmiş olan bir firmamız bulunmaktadır. Bununla birlikte değişen sözleşme koşulları firmamızın ihaleye teklifi vermekten vazgeçmesine neden olmuştur. İhalenin yenilenmesi durumunda firmalarımız tekrar katılma olanağı bulacaktır. Büyük bir bilgi birikimine sahip olan firmalarımızın Karadağ'ın en önemli havalimanlarının işletilmesine önemli değer katacağını düşünüyorum" şeklinde konuştu.

Bakan Ömer Bolat, "Podgoritsa Belediyesi Atıksu Toplama ve Arıtma Projesi ihalesinin Türk firmalarınca kazanılması sonucunda 10 Haziran 2022 Podgoritsa Belediyesi ile sözleşme imzalanmıştır. Ancak, çeşitli bürokratik sorunlar nedeniyle firmalarımız projeye henüz aktif olarak başlayamamıştır. Yakın zamanda firma yetkililerimiz ile işveren idarelerle görüşme gerçekleştirilmesine rağmen bir sonuç alınamamıştır. Diğer taraftan, bilindiği üzere Adria limanının işletilmesi kapsamında toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan işçi davaları ve münhasırlık hakkı sorunu ne yazık ki uzun yıllardır devam etmekte ve şirketimizi zarara uğratmaktadır. Bilindiği üzere 2013 yılında konteyner limanının işletmesi Karadağ devletinden özelleştirme yoluyla Türk firmamız tarafından devralınmıştır. Bahse konu sorunların çözümüne yönelik olarak desteklerinizi çok değerli buluyoruz" dedi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Karadağ, Türk müteahhitlik ve müşavirlik sektörleri açısından son yıllarda dikkat çeken bir potansiyel sunmaktadır. Altyapıdan ulaştırmaya, limanlardan havaalanlarına kadar pek çok alanda önemli projeler gündemde yer almaktadır. Karadağ'da turistik tesis ve tünel/köprü gibi karayolu projelerinin rehabilitasyonu ve müşavirliği hizmetleri firmalarımızca başarıyla sonuçlandırılmış ve yeni projelerin ihalelerine firmalarımız katılım sağlamaktadır. Bu kapsamda, Bar-Boljare otoyolunun 2. Fazı'nın teknik müşavirlik hizmeti bağlamında açılan ihalesine ülkemizden de bir teknik müşavirlik firması girmiştir" şeklinde konuştu.