Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK), ne asgari ücret ne de asgari ücret artış oranının TÜİK tarafından belirlenmediğini ve önerilmediğini bildirdi.
Yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi.
4857 sayılı iş kanununun 39. maddesinde, iş sözleşmesi ile çalışan ve bu
kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal
durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret
Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırlarının en geç iki yılda bir
belirleneceği belirtilmektedir. Asgari ücret yönetmeliği de ilgili kanunun 39.
maddesine göre düzenlemiştir ve bu maddeye göre komisyon 15 üyeden
oluşmaktadır. Bu üyelerden 5 tanesi devlet temsilcilerinden oluşmaktadır ve Türkiye
İstatistik Kurumu (TÜİK) bu daimi temsilcilerden bir tanesidir. TÜİK’in komisyondaki görevleri, ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik gelişmelere dair bir rapor hazırlamak ve komisyonun vereceği görev doğrultusunda bir işçinin gerek duyduğu kalori miktarlarını dikkate alarak farklı iş kolları için aylık ücret maliyetini çıkarmaktır.
TÜİK hesaplamaları yaparken sadece bünyesinde bulunan fiyat verilerini kullanmakta ve hesaplamaları Asgari Ücret Tespit Komisyonun direktiflerine göre yapmaktadır.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından Kurumumuza iletilen dengeli beslenme
kalıbı kapsamındaki ürünlerin fiyatları bölgesel düzeyde, Aile, Çalışma ve Sosyal
Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanan işçi sayıları ile ağırlıklandırılarak hesaplamalar
yapılmaktadır. Dengeli Beslenme kalıbında yer alan ürünler Asgari Ücret Komisyonu
tarafından belirlenmiş olup, TÜİK tarafından sadece fiyat verileri kullanılarak
hesaplamalar yürütülmektedir.
TÜİK Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Tel: 0312 4547098 – 4547099Faks: 0312 454 83 10 e-posta: bhim@tuik.gov.tr
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 8/11/2000 tarih ve 13308 sayılı yazısı ile bir işçinin günlük dengeli beslenme kalıbı hakkında bilgi için Hacettepe Üniversitesi’ne başvuruda bulunmuş, Üniversite ise 15/11/2000 tarih ve 13431 sayılı yazı ile hafif, orta ve ağır iş kollarında çalışan yetişkin işçilerin enerji ve besin öğesi gereksinimini karşılayacak protein, süt/süt ürünleri, yağ, karbonhidrat, sebze/meyve gibi temel besin maddelerini ve bunların günlük tüketilmesi gereken miktarları belirlemiştir. Buna işçi dengeli beslenme sepeti denmektedir. Bu çerçevede, Hacettepe Üniversitesi tarafından, hafif iş kolunda çalışan yetişkin bir işçi için 2.765 kalori, orta iş kolunda çalışan için 3.090 kalori ve ağır iş kolunda çalışan için ise 3.590 kalori alması gerektiği belirtilmiş ve bir işçinin bu kalori ihtiyacının sağlıklı beslenerek karşılayabilmek için tüketmesi gereken gıda madde ürünlerini ve bunların günlük miktarları belirlenmiştir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun (AÜTK) verdiği görev çerçevesinde Türkiye
İstatistik Kurumu (TÜİK), Hacettepe Üniversitesi’nin belirlediği bu işçi dengeli
beslenme sepetinde yer alan gıda maddelerinin günlük ve aylık parasal
değerlerini,TÜFE endeksi kapsamında yer alan ve her ay internet sitesinde yayınladığı
bölge bazındaki ortalama perakende satış fiyatlarını esas alarak üç farklı iş kolu için
hesaplamaktadır.
Buna göre, bir işçinin ihtiyacı olan kalori miktarı üzerinden belirlenen gıda
ürünlerinin bölge bazında ortalama fiyatı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler
Bakanlığı tarafından verilen işçi sayıları dikkate alınarak Türkiye geneli için günlük
ortalama gıda harcama gereksinimi tespit edilmektedir. Daha sonra, Türkiye geneli
için gelir ayrımı gözetilmeksizin 2017-2018-2019 yılları için ortalama gıda
harcamalarının payı %23,1 ve gıda dışı diğer harcamaların payı ise %76,9 olarak
alınarak, gıda harcaması için bulunan değer üzerinden bir işçinin aylık toplam
harcama gereksinimine ulaşılmaktadır.
Sonuç olarak TÜİK, çerçevesi, içeriği ve metodolojisi AÜTK tarafından
belirlenmiş olan teknik bir hesaplama yapmaktadır. Bu hesap bir işçinin ihtiyaç
duyacağı aylık toplam harcama gereksinimini göstermektedir ve bu çalışmanın sonuçları Komisyona sunulmaktadır.
Ne asgari ücret ne de asgari ücret artış oranı TÜİK tarafından belirlenmemekte
ve önerilmemektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
15.4 ° / 9.2 °
17.2 ° / 8.6 °
