YTÜ’de şehirlere özel ‘Bitki Rehberleri Projesi’nin tanıtımı yapıldı

İrem Çağla ZİNCİRLİ-Şevval CİNDİR/İSTANBUL,(DHA)- ÇEVRE, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) iş birliğinde hazırlanan ve kentsel kimliği doğal dokuyla güçlendirmeyi hedefleyen ‘Bitki Rehberleri Projesi’nin tanıtımı yapıldı. Programa katılan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bakan Yardımcısı Fatma Varank, “Ağaçlar ve bitkiler, sadece doğanın bir parçası değil, aynı zamanda kentlerin estetik anlayışının, kültürel mirasının ve toplumsal hafızasının da ayrılmaz birer öğesidir. Bu nedenle ağaçlandırma ve bitkilendirme faaliyetleri yalnızca çevre düzenleme çalışmaları değil, aynı zamanda kentlerin kimliğini pekiştiren, onları özgünleştiren ve geleceğe taşıyan unsurlar olarak değerlendirilmelidir” diye konuştu.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın öncülüğünde, Yıldız Teknik Üniversitesi'nin akademik katkılarıyla hayata geçirilen ‘Kent Kimliğini Yansıtacak ve İklim Değişikliğine Uyum Sağlayabilecek Odunsu Bitki Rehberleri Projesi’ Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde düzenlenen program ile tanıtıldı. YTÜ Rektörü Prof. Dr. Eyüp Debik’in ev sahipliğindeki etkinliğe Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bakan Yardımcısı Fatma Varank ve çok sayıda akademisyen katılım sağladı. Toplantıda, projenin iklim değişikliğinin kentler üzerindeki olumsuz etkileriyle mücadelede ve sürdürülebilir, yaşanabilir şehirler oluşturmada taşıdığı stratejik önemi vurgulandı.

VARANK: KENT BİR KİMLİKTİR, KÜLTÜRDÜR

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bakan Yardımcısı Fatma Varank, “Kent dediğimizde yalnızca binalar, yollar, köprüler ya da ulaşım ağları akla gelmemelidir. Kent aynı zamanda bir kültürdür, bir hafızadır, bir kimliktir, bir yaşam biçimidir. Her kentin kendine özgü bir ruhu, tarihsel bir birikimi, insanlarıyla kurduğu eşsiz bir bağı vardır. İşte bu kimlik ve ruh, çoğu zaman o kentin siluetinde, sokaklarında, meydanlarında ve en çok da yeşil alanlarında, doğal dokusunda kendini gösterir. Ağaçlar ve bitkiler, sadece doğanın bir parçası değil, aynı zamanda kentlerin estetik anlayışının, kültürel mirasının ve toplumsal hafızasının da ayrılmaz birer öğesidir. Meydanlara gölge veren asırlık çınarlar, bir mahalleye adını veren iğde ağaçları, çocukların oyunlarına eşlik eden akasyalar. Bunların her biri sadece bir bitki türü değil, aynı zamanda o kente dair bir hatıradır, bir aidiyet hissidir. İşte bu nedenle ağaçlandırma ve bitkilendirme faaliyetleri yalnızca çevre düzenleme çalışmaları değil, aynı zamanda kentlerin kimliğini pekiştiren, onları özgünleştiren ve geleceğe taşıyan unsurlar olarak değerlendirilmelidir” dedi.

‘SON DERECE ANLAMLI BİR ÇALIŞMA’

Proje hakkında konuşan Varank, “Bugün tanıtımını yaptığımız bu proje, kent estetiğiyle ekolojik uyumu buluşturan son derece anlamlı bir çalışmadır. Her biri bilimsel esaslara göre özenle seçilmiş odunsu bitkiler sayesinde hem karbon tutulumunun artırılması sağlanacak hem de şehirlerimizin çevresel direnci güçlendirilecektir. Aynı zamanda bu bitkilerin doğru ve yerel koşullara uygun şekilde seçilmesi sayesinde su tasarrufu sağlanacak, kent ekosistemleri desteklenecek ve görsel olarak güçlü bir peyzaj dokusu oluşturulacaktır” ifadelerini kullandı.

‘BİTKİLENDİRME POLİTİKAMIZI BİLİMSEL VERİLERE DAYANDIRMAK SON DERECE ÖNEMLİ’

Varank, “Ağaçlar ve çalı türleri, sadece estetik peyzaj öğeleri değil; aynı zamanda iklimle mücadelede en etkili doğal müttefiklerimizdir. Onlar, havayı temizler, toprak erozyonunu önler, şehir içi sıcaklıkları dengeler, canlılara yaşam alanı sunar ve en önemlisi karbonu depolayarak iklim değişikliğine karşı güçlü bir tampon görevi üstlenir. Bu nedenle bitkilendirme politikalarımızı bilimsel verilere dayandırmak ve tür seçiminde iklimle uyumu esas almak büyük önem taşımaktadır. Yanlış seçilmiş bir tür, hem ekonomik hem de ekolojik anlamda geri dönüşü zor sorunlara yol açarken; doğru türlerle yapılan bitkilendirme uygulamaları kent yaşam kalitesine doğrudan katkı sunar” diye konuştu.

İklim değişikliğine uyum sağlamanın yalnızca bugünün sorunlarını çözmek olmadığını belirten Varank, “Çocuklarımızın ve torunlarımızın yaşam hakkını korumak anlamına gelmektedir. Bu bağlamda, yerel yönetimlerin, üniversitelerin, sivil toplum kuruluşlarının, teknik uzmanların ve vatandaşlarımızın birlikte hareket etmesi de başarıya ulaşmak için zorunludur. Bakanlığımız olarak bizler, iklim dostu kentlerin inşasında akademik bilgiyle uygulama pratiğini birleştiren, sürdürülebilirlik ilkesini temel alan tüm çalışmalara destek vermeye kararlılıkla devam edeceğiz. Bu rehberin hazırlanmasında üniversitelerimizin ve akademisyenlerimizin üstlendiği rol, bilim ve kamu iş birliğinin ne kadar kıymetli ve işlevsel bir düzeye ulaştığını açıkça göstermektedir" dedi.

PROF. DR. DEBİK: ‘22 İLİMİZİN BİTKİ REHBERİ TAMAMLANDI’

YTÜ Rektörü Prof. Dr. Eyüp Debik ise “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile Üniversitemiz öncülüğünde belli bir aşamaya getirilen ‘Kent Kimliğini Yansıtacak ve İklim Değişikliğine Uyum Sağlayabilecek Odunsu Bitkiler Rehberi Projesi’ çevre, bitki ve şehir bağlamında üniversite kamu iş birliğinin en somut ve en başarılı örneklerinden biridir. Bu projenin akademik koordinasyonu, üniversitemizin Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü öğretim üyemiz Prof. Dr. Mustafa Var hocamızın öncülüğünde yürütülmektedir. 24 farklı üniversiteden, 26’sı profesör olmak üzere 55 bilim insanı bu çalışmaya katkı sunuyor. YTÜ ailemizden 10 akademisyenimizin bu projede yer alması bizi onurlandırıyor. Proje kapsamında, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki 22 ilimizin bitki rehberi tamamlandı. 5 bölgedeki 59 ilimize özgü rehber kitapların yıl sonuna kadar bitirilmesi hedefleniyor. Böylece 81 ilimiz için 81 bitki rehberi kitabı ortaya çıkacak” ifadelerini kullandı.

‘KENT PEYZAJI İÇİN AĞAÇ SEÇİMİ KOLAYLAŞACAK’

Projeyle şehir parkları ve kent peyzajı için doğru bitki ve ağaç seçiminin kolaylaşacağını belirten Debik, “Proje ile su tasarrufu, kent ekosistemlerinin desteklenmesi, yerel ekonomilerin canlandırılması, peyzaj kalitesinin artırılması ve iklim değişikliğiyle mücadele gibi alanlarda güçlü adımlar atılabilecek. Rehber aynı zamanda belediyeler, peyzaj mimarları, şehir plancıları ve akademisyenler için bilimsel bir başvuru kaynağı olacak. Yerleşim alanlarında; karbon yutak kapasitesi yüksek, düşük bakım gerektiren, iklim streslerine dirençli yerli ağaç ve çalı türlerinin kullanılması; şehirlerimizi yeniden şekillendirecektir” diye konuştu.

Debik son olarak şunları söyledi:

“Bu projede oluşturulan vizyonu biz, üniversite olarak kendi kampüsümüzde yıllardır yaşatıyoruz. Davutpaşa ve Beşiktaş kampüslerimiz, sahip olduğu eşsiz tarihi ve doğal değerleriyle bir eğitim yuvası olmanın ötesinde bir “çevresel farkındalık ve sürdürülebilirlik laboratuvarı” olma özelliği taşıyor. Yeşil kampüs yaklaşımıyla, iklim değişikliği etkilerinin azaltılması, enerji verimliliği, atık yönetimi ve doğal kaynakların korunması hedeflerimiz doğrultusunda çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz.”

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürü Kasım Yenigün, “Riyad'daki COP16, Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Konvansiyonu toplantısında Bakanımız Murat Kurum'un dünya kamuoyuyla paylaştığı Çölleşmeyle Mücadele Ulusal Strateji Eylem Planımız vardı. O eylem planının çok önemli hedeflerinden biri de bu bitki rehberlerinin 2025 yılı itibariyle bütün şehirler için tamamlanıp herkesin hizmetine sunulacak olması hedefiydi. İşte bugün o sözün arkasını doldurduk. Bugün bu sözleşmeyi başlatıyor ve yıl sonuna kadar Türkiye'nin bütün illeri için bu rehberi tamamlamış oluyoruz. Bundan sonra artık o rehber doğrultusunda şehir peyzajlarında doğa uyumlu kurakçıl su tüketmeyen ve o şehrin gerçekten kimliğini yansıtan nitelikli bitkilerini peyzajlarda göreceğiz” ifadelerini kullandı.

PROJE SU TASARRUFU SAĞLAMAYI HEDEFLİYOR

Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Var’ın öncülüğündeki çalışma kapsamında farklı üniversitelerden çok sayıda akademisyen görev alıyor. Bugüne kadar 22 kitap tamamlanırken çalışma tamamlandığında kitap sayısı 59’a yükselecek. Proje kapsamında yerel koşullara uygun bitki türlerinin kullanılmasıyla, su tasarrufu sağlanması, kent ekosistemlerinin desteklenmesi ve görsel olarak bir peyzaj dokusu oluşturulması hedefleniyor.